Onderzoek naar warmtenetten en innovatieve projecten

Onze visie is dat we zoveel mogelijk lokale warmte (en koude) uit onze bodem, oppervlaktewater en productieprocessen willen benutten voor warmtelevering aan hele woonwijken. Daarvoor is nader onderzoek naar warmtenetten nodig en kunnen innovatieve projecten helpen om koppelingen te leggen met warmtelevering naar woningen.

Onderzoek naar warmtenetten

Er is uitgebreider onderzoek nodig naar de benuttingsmogelijkheden van warmtebronnen (water, bodem, restwarmte) voor woningen. Zo zijn de mogelijkheden om warmte te onttrekken uit bijvoorbeeld het Aarkanaal of de vele plassen in de gemeente nog niet onderzocht. Ook houden we tussentijdse ontwikkelingen rondom bijvoorbeeld waterstof in de gaten. Zo denkt Woningstichting Nieuwkoop (WSN) na over een pilot voor waterstof. De gemeente is zelf ook al bezig. Er is onderzoek uitgevoerd naar de uitbreiding van het warmtenet vanuit het bedrijventerrein Schoterhoek II naar de wijk Schoterveld (cluster 1). Voor de korte termijn zijn de risico’s te groot om vol in te zetten op een warmtenet. Wel zullen we in de tussentijd nader onderzoek doen om in te kunnen spelen op stimulerend beleid vanuit de rijksoverheid.

Innovatieve projecten

Naast woningen zijn er binnen de gemeente ook bedrijven actief die grootverbruikers zijn van gas. Bij een aantal ervan komt restwarmte vrij die uitgewisseld kan worden met andere bedrijven en/of woningen die de warmte weer kunnen gebruiken. Op initiatief van de Gebiedscoöperatie Nieuwkoop worden, in samenwerking met ondernemersvereniging VON en gemeente, mogelijkheden voor warmte uitwisseling in twee gebieden nader bekeken. Daarbij wordt breder gekeken dan alleen warmte. Er wordt ook nagegaan of een smart grid (een slim energienet) ontwikkeld kan worden. Samen met lokale ondernemers worden de komende jaren hier stappen in gezet. Het gaat in eerste instantie om twee gebieden: het gebied rondom Papenveer (Bovenland) en het bedrijventerrein De Olm en omgeving. Voor deze gebieden zijn of worden subsidies aangevraagd om haalbaarheidsonderzoeken uit te voeren. Deze innovatieve projecten plaatsen het warmtevraagstuk in een breder perspectief. De onderzoeksresultaten kunnen aanleiding geven om een warmtekoppeling met woningen nader te onderzoeken.

Organisatievormen
Afhankelijk van de resultaten van bovengenoemde onderzoeken en projecten zal de gemeente verkennen hoe een warmtenet georganiseerd kan worden. Dat betreft de rol van de gemeente zelf, alsmede de middelen die zij daarvoor in kan zetten, zoals lokale verordeningen, subsidies, vergunningen en de beschikking van warmtekavels. Dat betreft ook de rol van een eventuele energiecoöperatie, commerciële partijen en de potentiële afnemers van warmte (bedrijven en bewoners).

De juiste organisatievorm brengt de belangen van alle betrokken partijen op een evenwichtige manier bij elkaar. Denk aan enerzijds de belangen op het gebied van leveringszekerheid, een redelijke prijs en onroerend goed waarde (van belang voor afnemers van warmte) en anderzijds de belangen van commerciële partijen (aanleg/exploitatie van het net). Naast deze belangen moet rekening worden gehouden met de ruimtelijke inpassing, bredere verduurzaming (bijvoorbeeld circulair bouwen) en ander lopend beleid van de gemeente (bijvoorbeeld klimaatadaptie en gezondheid).

Een belangrijke gedachtegang is de mogelijkheid gedeeld eigendom in te zetten als beheervorm. Doordat de belanghebbende partijen een deel van het eigendom hebben, geeft ze dat inzage, invloed, en financieel belang. Als deze organisatievorm goed wordt neergezet, zou dat de belangen van alle betrokkenen kunnen borgen.