Energiebesparing in Nieuwkoop

Energiebesparing is de eerste stap richting aardgasvrij. Voordat gebouwen aardgasvrij worden gemaakt is het belangrijk om eerst energie te besparen. Dat kan door bewustwording van het energiegebruik en het aanpassen van gedrag. Bijvoorbeeld door korter te douchen of de kachel minder hoog te zetten. Een andere belangrijk factor is woningisolatie. Op deze manier gaat er geen warmte uit het huis verloren en hoeft de kachel minder te stoken. Dat bespaart het gebruik van aardgas en zorgt ervoor dat de CO2-uitstoot omlaaggaat. Het kost een inwoner geld om de woning te isoleren, maar de maandelijkse energiekosten gaan vaak flink omlaag. Na een aantal jaar kan het de inwoner zelfs geld opleveren en zijn de kosten voor het isoleren weer terugverdiend. Bovendien hoeven we de energie die we niet meer nodig hebben door besparing, niet te produceren.

Om in beeld te brengen hoeveel aardgas bespaart kan worden is een analyse uitgevoerd naar besparingsmaatregelen in alle woningen van Nieuwkoop. Deze analyse kijkt op basis van het type woning, bouwjaar en energielabel welke maatregelen in theorie mogelijk zijn en hoeveel aardgas hiermee bespaard wordt. Dit is een algemene analyse en geeft geen detailinformatie per woning. Wel geeft deze analyse een indicatie per buurt.

Welke maatregelen meegenomen worden hangt af van het minimaal benodigde isolatieniveau. Deze is weer afhankelijk van de uiteindelijke warmteoplossing. Voor een individuele warmtepomp is bijvoorbeeld minimaal schillabel B nodig. Voor een hybride warmtepomp of aansluiting op een warmtenet is schillabel C of D vaak ook voldoende is (dit is afhankelijk van de temperatuur van de warmteoplossing).

We maken daarom onderscheid in geen-spijt-maatregelen en aanvullende maatregelen. De geen-spijt-maatregelen zijn in bijna alle gevallen nuttig en verdienen zichzelf terug, onafhankelijk van het warmtesysteem. Wie meer energie kan of moet besparen, kiest naast de geen-spijt-maatregelen ook voor de aanvullende maatregelen.

Gedragsverandering
We beschrijven hier welke isolatiestappen er mogelijk zijn voor energiebesparing in de woning. De focus ligt op fysieke maatregelen, maar er zijn ook andere manieren om energie te besparen (die ook gezien kunnen worden als geen-spijt). Het gaat dan om (kleine) gedragsveranderingen. Deze zijn niet te modelleren, maar kunnen een groot effect hebben. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: de verwarming lager zetten, korter douchen, niet alle ruimtes in de woning verwarmen en energiezuinig koken.

Hieronder een voorbeeld van een tussenwoning, gebouwd in de jaren ’60, waarbij de volgende maatregelen genomen kunnen worden (en als dusdanig ook zijn meegenomen in de analyse).

NB: Dit is geen pakket, de maatregelen kunnen los van elkaar genomen worden. Per woning zal een afweging gemaakt moeten worden welke het beste past. Door één of twee geen-spijt-maatregelen te nemen kan al veel energie bespaard worden.

  1. [geen spijt] Het aanbrengen van dakisolatie aan de binnenzijde van het dak

  2. [geen spijt] Het aanbrengen van spouwmuurisolatie

  3. [geen spijt] Het aanbrengen van vloerisolatie; wanneer er een kruipruimte aanwezig is, onder de vloer, maar anders kan er ook een isolerende laag onder de vloerbedekking of het laminaat/ parket/ linoleum/ etc. gelegd worden.

  4. [aanvullend] De vervanging van de verwarmingsinstallatie is niet meegenomen in de analyse, omdat dit niet per definitie tot de geen-spijt-maatregelen behoort.

  5. [geen spijt] Kierdichting en aanbrengen van mechanische ventilatie

  6. [geen spijt] Het vervangen van dubbel glas voor HR++ glas

  7. [aanvullend] Verlichting wordt niet meegenomen, omdat we naar het schillabel kijken voor de geen-spijt-maatregelen, maar levert wel energiebesparing op.

  8. [aanvullend] Het type thermostaat is niet meegenomen in de raming. Deze kan overigens wel een rol vervullen in het inzichtelijk maken van energiegebruik en daarmee de basis zijn voor de besparingen.

  9. [aanvullend] De radiatoren zien we als onderdeel van de verwarmingsinstallatie en zal navenant ook meegenomen moeten worden. Deze maatregel valt dan ook niet onder de categorie ‘geen spijt’.

  10. [aanvullend] Het niet langer koken op gas, heeft geen invloed op het schillabel van de woning. Uiteraard is op termijn een andere manier van koken in een aardgasvrije gebouwde omgeving wel onvermijdelijk.

  11. [aanvullend] Warm tapwater is niet meegenomen, omdat dit ook niet meegenomen wordt in het schillabel. Wel zal er in alle gevallen een voorziening moeten komen, zodat te aller tijden er minimaal 55 graden Celsius op het tappunt geleverd kan worden.

Dit voorbeeld is slechts voor één type woning. Per woning is een afweging te maken welke maatregelen het meeste effect hebben en het beste passen. In onderstaande tabel is te zien hoeveel energie bespaart kan worden wanneer per woning de passende geen-spijt-maatregelen worden uitgevoerd.

Als we alle woningen in gemeente Nieuwkoop isoleren volgens dit model, kan er ongeveer 21% op de warmtevraag worden bespaard. Het gaat om ongeveer 103 TJ per jaar, wat vergelijkbaar is met 3,3 miljoen kuub aardgas per jaar wat anders verstookt zou worden in een CV-ketel.